ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಯಶಸ್ವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನ ಯೋಜನೆ (PM-YASASVI) ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಸಬಲೀಕರಣ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶ ಇಳಿದ ಭಾಗದ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ OBC (Other Backward Classes), EBC (Economically Backward Classes) ಮತ್ತು DNT (Denotified, Nomadic and Semi-Nomadic Tribes) ವರ್ಗದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಗುರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶ
PM-YASASVI ಯೋಜನೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿಯೆಂದರೆ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಸಮಾನತೆ ತರಲು ಹಾಗೂ ಹಿನ್ನಲೆ ಹೊಂದಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು. ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ನೆರವಾಗುವುದು ಈ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಗುರಿ.
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಸಹಾಯಧನ
ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ:
- 9ನೇ ಮತ್ತು 10ನೇ ತರಗತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು: ವಾರ್ಷಿಕ ₹75,000
- 11ನೇ ಮತ್ತು 12ನೇ ತರಗತಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು: ವಾರ್ಷಿಕ ₹1,25,000
ಈ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕ, ವಸತಿ, ಪುಸ್ತಕ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಹಣವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗೆ ಡೈರೆಕ್ಟ್ ಬೆನೆಫಿಟ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್ (DBT) ಮೂಲಕ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅರ್ಹತಾ ನಿಯಮಗಳು
ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕೆಳಗಿನ ಅರ್ಹತೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿರಬೇಕು:
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಹೊಂದಿದ OBC, EBC ಅಥವಾ DNT ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿರಬೇಕು.
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಕುಟುಂಬದ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯ ₹2.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿರಬೇಕು.
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ 9ನೇ ಅಥವಾ 11ನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿರಬೇಕು.
- ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಓದುತ್ತಿರಬೇಕು.
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಹಿಂದಿನ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿರಬೇಕು.
ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳು
ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
| ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ | ದಿನಾಂಕ |
|---|---|
| ಅರ್ಜಿ ಆರಂಭ | 2 ಆಗಸ್ಟ್ 2025 |
| ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಗೆ ಕೊನೆಯ ದಿನ | 31 ಆಗಸ್ಟ್ 2025 |
| ತಪ್ಪು ಅರ್ಜಿಗಳ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕೊನೆಯ ದಿನ | 15 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2025 |
| ಸಂಸ್ಥೆಯ ದೃಢೀಕರಣ ಕೊನೆಯ ದಿನ | 15 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2025 |
| ಜಿಲ್ಲಾ/ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ದೃಢೀಕರಣ ಕೊನೆಯ ದಿನ | 30 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2025 |
ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ
ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೊದಲು ಒಂದೇ ಬಾರಿ ನೋಂದಣಿ (One Time Registration) ಮಾಡಬೇಕು. ನೋಂದಣಿಗೆ ಆಧಾರ್ ಅನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೋಂದಣಿಯ ನಂತರ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಾಗೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ತುಂಬಬೇಕು. ಜೊತೆಗೆ ಅವಶ್ಯಕ ದಾಖಲೆಗಳು ಕೂಡಾ ಸ್ಕಾನ್ ಮಾಡಿ ಅಪ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಬೇಕು. ಕೆಲವು ಮುಖ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು:
- ಜಾತಿ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ
- ಆದಾಯ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ
- ವಿದ್ಯಾಸಂಬಂಧಿತ ಅಂಕಪಟ್ಟಿ
- ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್
- ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ವಿವರಗಳು
- ಶಾಲೆಯ ದೃಢೀಕರಣ ಪತ್ರ
ಪರೀಕ್ಷಾ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ
ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ YET (YASASVI Entrance Test) ಎಂಬ ಪ್ರವೇಶ ಪರೀಕ್ಷೆ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಅವರ ಪೂರಕ ತರಗತಿಯ ಅಂಕಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ತನ್ನ 8ನೇ ಅಥವಾ 10ನೇ ತರಗತಿಯ ಫಲಿತಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರೆ, ಅವರು ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆ ಆಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
- ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಧನದ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ.
- ಉತ್ತಮ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶ.
- ಮಹಿಳಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವಿದೆ; ಕೆಲವು ಆಸನಗಳನ್ನು exclusively ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಮೀಸಲಿರಿಸಲಾಗಿದೆ.
- ಡೈರೆಕ್ಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫರ್ ಮೂಲಕ ಪಾರದರ್ಶಕ ಹಣ ಹಂಚಿಕೆ.
- ಶಿಕ್ಷಣದ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ.
ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಗಳು
| ಅಂಶ | ವಿವರ |
|---|---|
| ಯೋಜನೆಯ ಹೆಸರು | ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಯಶಸ್ವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನ ಯೋಜನೆ |
| ಉದ್ದೇಶ | ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಬೆಂಬಲ |
| ವಿಧ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಧನ | ₹75,000 – ₹1,25,000 ವರ್ಷಕ್ಕೆ |
| ಅರ್ಜಿ ವಿಧಾನ | ಆನ್‌ಲೈನ್ |
| ಆಯ್ಕೆ ವಿಧಾನ | ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಂಕಗಳ ಆಧಾರ |
| ಅರ್ಹ ವರ್ಗ | OBC, EBC, DNT |
| ಆದಾಯ ಮಿತಿ | ₹2.5 ಲಕ್ಷ ವರ್ಷಕ್ಕೆ |
ತೀರ್ಮಾನ
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಯಶಸ್ವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನ ಯೋಜನೆ ಒಂದು ಪಾರ್ದರ್ಶಕ, ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ಹಾಗೂ ಸಮಾನತೆಯತ್ತದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜದ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬೆಳಕು ತರುವ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆ. ಯೋಜನೆಯು ಎಲ್ಲಾ ಅರ್ಹ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಹಾಯ ನೀಡಲು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಈ ಯೋಜನೆಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಗಮನದಿಂದ ಓದಿ, ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ವಿಳಂಬ ಮಾಡದೆ ಮುಂದಾಗಬೇಕು. ಉತ್ತಮ ಅಂಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ಈ ಯೋಜನೆಯ ಲಾಭ ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಬಹುದು.